Miesiąc: marzec 2020

Klauzula rebus sic stantibus

Klauzula rebus sic stantibus

Klauzula rebus sic stantibus

Wobec ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu zagrożenia epidemicznego w związku z wystąpieniem koronawirusa (COVID-19) aktualnym stało się – dla wielu stron stosunków umownych – pytanie o wpływ obecnej sytuacji na realizację obowiązujących umów.

Nie można wykluczyć, iż chcąc zachować płynność finansową, strony stosunków zobowiązaniowych zaczną sięgać do znanej prawu cywilnemu instytucji tzw. klauzuli rebus sic stantibus, celem renegocjacji warunków umowy.

Klauzula rebus sic stantibus przewidziana w art. 3571 k.c. daje podstawę normatywną do wystąpienia z pozwem o ukształtowanie istniejącego stosunku prawnego, poprzez możliwość żądania przed sądem modyfikacji konkretnej umowy bądź nawet jej rozwiązania.

Rzeczony przepis umożliwia sądowi zatem zarówno zmianę treści stosunku prawnego jak również rozwiązanie zobowiązania ze względu na zaistnienie nadzwyczajnych okoliczności.

Do takiej nadzwyczajnej zmiany stosunków możemy zaliczyć różnego rodzaju klęski żywiołowe, strajki, jak również np. epidemie. Niewątpliwie musi to być okoliczność o charakterze ekstraordynaryjnym (nie mieszcząca się w tzw. normalnym ryzyku kontraktowym) oraz trwałym. Sformułowanie „zmiana stosunków” oznacza, iż nie chodzi o incydentalne, przemijające zakłócenia sytuacji, ale o jej trwałe przeobrażenie. Zdarzenia te nie są objęte ryzykiem umownym oraz charakteryzują się nieprzewidywalnością, a ponadto są obiektywne i niezależne od stron.

Przy czym, aby móc skorzystać z rzeczonej instytucji, nie wystarczy same powołanie się na wystąpienie nadzwyczajnej zmiany stosunków. Wskutek zmiany stosunków musi zaistnieć nadmierna trudność w spełnieniu świadczenia lub groźba rażącej straty.

Zgodnie z art. 3571 k.c. jeżeli z powodu nadzwyczajnej zmiany stosunków spełnienie świadczenia byłoby połączone z nadmiernymi trudnościami albo groziłoby jednej ze stron rażącą stratą, czego strony nie przewidywały przy zawarciu umowy, sąd może po rozważeniu interesów stron, zgodnie z zasadami współżycia społecznego, oznaczyć sposób wykonania zobowiązania, wysokość świadczenia lub nawet orzec o rozwiązaniu umowy. Rozwiązując umowę sąd może w miarę potrzeby orzec o rozliczeniach stron, kierując się zasadami określonymi w zdaniu poprzedzającym.

Warunkiem zastosowania art. 3571 k.c. jest nie tylko wystąpienie owej nadzwyczajnej okoliczności, lecz również spełnienie dodatkowych przesłanek ustawowych.

Tymi dodatkowymi przesłankami ustawowymi są: wystąpienie nadmiernej trudności w spełnieniu świadczenia albo sytuacja w której spełnienie świadczenia groziłoby jednej ze stron rażącą stratą.

Podkreślenia wymaga, iż nie chodzi więc o zwykłą trudność w spełnieniu świadczenia, lecz o nadmierną trudność. Nie chodzi również o zwykłą stratę lecz stratę kwalifikowaną – rażącą.

Przesłanki te powinny podlegać ścisłej interpretacji. Wynika to z miejsca klauzuli rebus sic stantibus w systemie prawa zobowiązań i jej relacji do innych przepisów dotyczących treści i wykonywania zobowiązań. Punktem wyjścia musi być zawsze zasada wyrażona w art. 354 k.c., to jest pacta sunt servanda, nakazująca dłużnikowi i wierzycielowi wykonanie zobowiązania w sposób zgodny z jego treścią (oraz odpowiadający jego celowi społeczno-gospodarczemu, zasadom współżycia społecznego i istniejącym zwyczajom).

Chcąc skorzystać z klauzuli rebus sic stantibus strona umowy jest zobowiązana do wykazania, iż np. dalsze regulowanie należności wynikających z zawartej umowy z uwagi na obiektywne przyczyny, które zostały wywołane pandemią np. konieczność zawieszenia produkcji, lub zamknięcia lokalu zlokalizowanego w galerii handlowej, doprowadziłoby do nadmiernych trudności albo groziłoby rażącą stratą.

Ponadto musi ona wskazać na związek przyczynowy pomiędzy niemożnością zrealizowania zawartej uprzednio umowy a wystąpieniem nadzwyczajnych okoliczności.

Gdyby więc udało się stronie umowy wykazać wszystkie przesłanki z art. 3571 k.c. sąd mógłby rozważyć obniżenie świadczenia pieniężnego lub odroczenie jego wymagalności na czas, kiedy strona umowy znów będzie mogła bez przeszkód zrealizować umowę. W szczególnych okolicznościach sąd mógłby nawet orzec o rozwiązaniu umowy. Jednakże nawet wówczas, sąd będzie musiał wziąć pod uwagę również interes drugiej strony umowy. Zgodnie bowiem ze wskazanym powyżej przepisem są może orzec dopiero po rozważeniu interesów stron, zgodnie z zasadami współżycia społecznego.

Klauzula rebus sic stantibus

 

Centralny Rejestr Beneficjentów Rzeczywistych (CRBR)

Centralny Rejestr Beneficjentów Rzeczywistych (CRBR)

Centralny Rejestr Beneficjentów Rzeczywistych (CRBR)

13 kwietnia 2020 r. mija termin na zgłoszenie przez spółki informacji o swoich beneficjentach rzeczywistych do tzw. Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych (CRBR).

Termin ten dotyczy spółek jawnych, komandytowych, komandytowo-akcyjnych, z ograniczoną odpowiedzialnością i akcyjnych (oprócz spółek publicznych) wpisanych do KRS w dniu utworzenia CRBR, tj. w dniu 13 października 2019 r. Spółki nowo tworzone powinny dokonać zgłoszenia w terminie 7 dni od rejestracji. Obowiązek ten dotyczy również prostych spółek akcyjnych.

Niedopełnienie obowiązku dokonania zgłoszenia w terminie może skutkować karą w wysokości do 1.000.000 złotych.

Zwracamy Państwa uwagę, że ustalenie beneficjentów rzeczywistych w przypadku bardziej skomplikowanych struktur właścicielskich, może wymagać więcej czasu, co może mieć duże znaczenie w związku ze zbliżającym się terminem na dokonanie zgłoszeń.

Co istotne w związku z wystąpieniem pandemii koronawirusa, w sejmie trwają prace w celu przesunięcia terminu z 13.04.2020 r. na 01.07.2020 r. i taką informację Ministerstwo Finansów przekazało za pośrednictwem mediów społecznościowych.

Poniżej znajdziecie Państwo ogólne informacje o Centralnym Rejestrze Beneficjentów Rzeczywistych:

  • Centralny Rejestr Beneficjentów Rzeczywistych powstał na mocy ustawy z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu;
  • Centralny Rejestr Beneficjentów Rzeczywistych to rejestr jawny, publicznie dostępny i nieodpłatny;
  • spółki jawne, komandytowe, komandytowo-akcyjne, z ograniczoną odpowiedzialnością i akcyjne (oprócz spółek publicznych) mają obowiązek zgłaszania do Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych informacji o swoich beneficjentach rzeczywistych, to jest osobach fizycznych, które faktycznie kontrolują daną spółkę (np. faktyczni właściciele spółki na podstawie umowy powiernictwa, gdzie formalnym wspólnikiem w spółce, ujawnionym w rejestrze, jest inna osoba);
  • w imieniu spółki zgłoszeń dokonują osoby uprawione do reprezentacji spółki za pośrednictwem strony internetowej utworzonej specjalnie do obsługi Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych;
  • zgłoszenie obejmuje dane identyfikacyjne spółki (nazwę, formę organizacyjną, siedzibę, numer KRS i numer NIP) oraz beneficjenta rzeczywistego (imię, nazwisko, PESEL, państwo zamieszkania, informację o wielkości i charakterze udziału lub uprawnień przysługujących beneficjentowi rzeczywistemu);
  • informacje wpisane do rejestru korzystają z domniemania prawdziwości i mogą być przetwarzane bez zgody beneficjenta;
  • za złożenie fałszywego oświadczenia grozi odpowiedzialność karna;
  • dla nowo powstałych spółek lub w przypadku zmiany danych beneficjenta termin na zgłoszenie wynosi 7 dni od dnia wpisu spółki do KRS-u bądź zaistnienia zmiany.

Zgodnie z informacjami zamieszczonymi przez Ministerstwo Finansów jednym z głównych zadań CRBR jest przeciwdziałanie praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu. Posiadanie dokładnych i aktualnych danych o beneficjentach rzeczywistych ma kluczowe znaczenie dla zwalczania tych zjawisk, ponieważ uniemożliwia przestępcom ukrycie swojej tożsamości w skomplikowanej strukturze korporacyjnej. Publiczny charakter rejestru, umożliwiający każdemu nieodpłatny dostęp do informacji o beneficjentach rzeczywistych, zapewnia również większą kontrolę informacji przez społeczeństwo obywatelskie oraz przyczynia się do zwiększenia zaufania do rynku finansowego i uczestników obrotu gospodarczego.

Definicja beneficjenta rzeczywistego znajduje się w art. 2 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (Dz. U. 2019 r. poz. 1115, z późn. zm.). 

Beneficjentami rzeczywistymi spółki są:

osoba fizyczna lub osoby fizyczne:

  • sprawujące bezpośrednio lub pośrednio kontrolę nad spółką poprzez posiadane uprawnienia, które wynikają z okoliczności prawnych lub faktycznych, umożliwiające wywieranie decydującego wpływu na czynności lub działania podejmowane przez spółkę, lub
  • w imieniu których są nawiązywane stosunki gospodarcze lub jest przeprowadzana transakcja okazjonalna;

w przypadku spółki – osoby prawnej, innej niż spółka, której papiery wartościowe są dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym, podlegającym wymogom ujawniania informacji na podstawie przepisów prawa Unii Europejskiej lub odpowiadającym im przepisom prawa państwa trzeciego, beneficjentem rzeczywistym spółki jest:

  • osoba fizyczna będąca udziałowcem lub akcjonariuszem spółki, której przysługuje prawo własności więcej niż 25% ogólnej liczby udziałów lub akcji tej osoby prawnej;
  • osoba fizyczna dysponująca więcej niż 25% ogólnej liczby głosów w organie stanowiącym  spółki, także jako zastawnik albo użytkownik, lub na podstawie porozumień z innymi uprawnionymi do głosu;
  • osoba fizyczna sprawująca kontrolę nad osobą prawną lub osobami prawnymi, którym łącznie przysługuje prawo własności więcej niż 25% ogólnej liczby udziałów lub akcji spółki, lub łącznie dysponującą więcej niż 25% ogólnej liczby głosów w organie spółki, także jako zastawnik albo użytkownik, lub na podstawie porozumień z innymi uprawnionymi do głosu;
  • osoba fizyczna sprawująca kontrolę nad spółką przez posiadanie w stosunku do niej uprawnień, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 37 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2019 r. poz. 351), lub
  • osoba fizyczna zajmująca wyższe stanowisko kierownicze w organach spółki w przypadku udokumentowanego braku możliwości ustalenia lub wątpliwości co do tożsamości osób fizycznych określonych w powyższych punktach oraz w przypadku niestwierdzenia podejrzeń prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu.

Ustawa definiuje jeszcze dwa przypadki, w których instytucje obowiązane identyfikują beneficjentów rzeczywistych swoich klientów:

  • w przypadku klienta, który jest osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą, wobec którego nie stwierdzono przesłanek lub okoliczności mogących wskazywać na sprawowanie kontroli nad nim przez inną osobę fizyczną lub osoby fizyczne przyjmuje się, że taki klient jest jednocześnie beneficjentem rzeczywistym;
  • w przypadku klienta będącego trustem przyjmuje się, że beneficjentem rzeczywistym jest założyciel, powiernik, nadzorca (jeśli został ustanowiony), beneficjent trustu i/lub inna osoba, która sprawuje kontrolę nad trustem.

Jednak w tych przypadkach informacja o beneficjentach rzeczywistych (trustów i osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą) nie jest przekazywana do Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych.

W razie jakichkolwiek pytań lub wątpliwości pozostajemy do Państwa dyspozycji.

Centralny Rejestr Beneficjentów Rzeczywistych (CRBR)

TELEMEDYCYNA W CZASACH ZAGROŻENIA EPIDEMICZNEGO

TELEMEDYCYNA W CZASACH ZAGROŻENIA EPIDEMICZNEGO

TELEMEDYCYNA W CZASACH ZAGROŻENIA EPIDEMICZNEGO

W dniu 14.03.2020 r. na terenie całej Polski, zaczął obowiązywać stan zagrożenia epidemicznego w związku z rozprzestrzenianiem się koronawirusa SARS-CoV-2. Nasze społeczeństwo stanęło przed dużym wyzwaniem, jakim jest w obliczu zagrożenia zdrowia, szybkie przeorganizowanie spraw zawodowych i osobistych. Przywrócono czasowo kontrolę granic, zawieszono obowiązek uczęszczania do placówek edukacyjnych, ograniczono możliwość korzystania z placówek handlowych, wprowadzono możliwość pracy zdalnej. Na naszych oczach doszło do przeniesienia znacznej części naszej codziennej aktywności do świata wirtualnego, istniejącego on-line dzięki sieci Internet oraz nowoczesnym systemom IT.

Widoczne zmiany wystąpiły w obszarze służby zdrowia. Doszło m.in. do przekształcenia poszczególnych szpitali w szpitale zakaźne, wprowadzono całkowity zakaz odwiedzin w szpitalach, doszło również do odwołania planowanych wizyt u lekarzy specjalistów, przekładane są planowane zabiegi itp. W obliczu zagrożenia koronawirusem, powstaje pytanie o faktyczną możliwość dostępu obywateli do podstawowych świadczeń opieki zdrowotnej np. w przypadku zwykłego przeziębienia, grypy, anginy. Zasadna będzie więc teza, iż obecna sytuacja stanowi ważny moment dla rozwoju w naszym kraju telemedycyny.

„TELEMEDYCYNA W CZASACH ZAGROŻENIA EPIDEMICZNEGO”

Być może właśnie ten czas przyczyni się do upowszechnienia świadczenia usług medycznych z wykorzystaniem technologicznych form komunikowania się na odległość. Wskazać bowiem należy, iż tele-konsultacja medyczna może zakończyć się nie tylko zleceniem konkretnych badań i postawieniem trafnej diagnozy, ale również wystawieniem e-recepty oraz e-zwolnienia.

Zgodnie z ustawą z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (tj. z dnia 28 stycznia 2020 r., Dz.U. z 2020 r. poz. 295) działalność lecznicza polega na udzielaniu świadczeń zdrowotnych. Przy czym, świadczenia te mogą być udzielane również za pośrednictwem systemów teleinformatycznych lub systemów łączności.

Również ustawa z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (tj. z dnia 22 lutego 2019 r., Dz.U. z 2019 r. poz. 537) wskazuje, iż lekarz i lekarz dentysta może wykonywać swój zawód także za pośrednictwem systemów teleinformatycznych lub systemów łączności.

Obecnie działalność lecznicza w postaci świadczenia usług medycznych z wykorzystaniem technologicznych form komunikowania się na odległość nabiera nowego znaczenia i warto w nią inwestować.

Rozwój telemedycyny jest również możliwy dzięki upowszechnianiu się tzw. sztucznej inteligencji. Zastosowanie sztucznej inteligencji w telemedycynie w ostatnich czasach jest coraz częstsze. Współcześnie możemy rozróżnić cztery podstawowe obszary, w których sztuczna inteligencja zmienia oblicze telemedycyny tj.:

  • monitorowanie pacjentów;
  • przetwarzanie informacji zdrowotnych na temat pacjentów;
  • diagnozowanie pacjentów z użyciem inteligentnych systemów;
  • współpraca podczas analizy informacji.

Na chwilę obecną telemedecyna funkcjonuje głównie w zakresie szeroko pojętej diagnostyki. Każdy z nas ma możliwość zaznajomienia się ze swoimi wynikami badań krwi online, po uzyskaniu w gabinecie diagnostycznym specjalnej kombinacji cyfr stanowiących hasło w zestawieniu z loginem, który stanowi za zwyczaj nasz numer PESEL. Nie pozostawia wątpliwości, iż co raz większą rolę w zapobieganiu chorobom, diagnostyce pacjentów i monitorowaniu leczenia będzie odgrywać sztuczna inteligencja i telemedycyna.

TELEMEDYCYNA W CZASACH ZAGROŻENIA EPIDEMICZNEGO

PRACA ZDALNA

PRACA ZDALNA

PRACA ZDALNA

Zgodnie z przepisami dotyczącymi bezpieczeństwa i higieny pracy, pracodawca zobowiązany jest, w miarę możliwości, zapewnić, by wirus COVD-19 nie rozprzestrzeniał się w miejscu pracy. Oznacza to przede wszystkim taką organizację pracy, która ograniczy osobiste kontakty pomiędzy pracownikami, np. rezygnacja ze spotkań czy komunikowanie się za pośrednictwem środków zdalnej komunikacji. Tam, gdzie jest to możliwe, należy polecić pracownikom wykonywanie pracy zdalnej.

 

W celu przeciwdziałania rozprzestrzeniania się koronawirusa pracodawca może nakazać swoim pracownikom pracę zdalną. Wynika to wprost z przepisów tzw. specustawy, czyli specjalnej ustawy dotyczącej szczególnych rozwiązań w walce z epidemią koronawirusa (ustawa koronawirusowa). Jednakże decyzja o poleceniu pracy zdalnej leży wyłącznie w gestii pracodawcy. Pracownik może oczywiście wnioskować, ale jego wniosek nie wiąże w żaden sposób pracodawcy. Wynagrodzenie pracownika nie ulegnie zmianie. Praca zdalna to po prostu zmiana miejsca wykonywania pracy. Wydanie pracownikowi polecania pracy w systemie pracy zdalnej nie zwalnia pracodawcy z obowiązku przestrzegania przepisów RODO (Rozporządzenie Ogólne o Ochronie Danych Osobowych). Dlatego więc obowiązkiem pracodawcy jest zadbanie, aby praca wykonywana poza zakładem pracy nie generowała ryzyka naruszenia przepisów o ochronie danych osobowych. W tym celu pracodawca powinien zapewnić pracownikowi odpowiedni sprzęt, systemy informatyczne, bezpieczne połączenie VPN itp.

 

  • Polecenie pracy zdalnej może zostać wydane w dowolnej formie, również ustnie. W interesie obu stron, czyli zarówno pracodawcy, jak i pracownika, byłoby jednak potwierdzenie takiego faktu np. w piśmie skierowanym do pracownika czy służbowym e-mailu;
  • ustawa koronawirusowa nie określa maksymalnego okresu wykonywania pracy zdalnej. Decyzja w tym zakresie należy do pracodawcy – może to być czas oznaczony, jednakże uzasadniony przeciwdziałaniem COVID-19;

co ważne, art. 3 ustawy koronawirusowej traci moc po upływie 180 dni od dnia wejścia w życie ustawy. Wydaje się zatem, że czas, na jaki pracodawca może polecić pracownikowi wykonywanie pracy zdalnej, nie może być dłuższy. Możliwe jest jednak zarówno skrócenie, jak i wydłużenie pierwotnie określonego okresu.

PRACA ZDALNA

http://www.contrahendo.pl/download/1844/

POMIAR TEMPERATURY CIAŁA

POMIAR TEMPERATURY CIAŁA

POMIAR TEMPERATURY CIAŁA

Pracodawca powinien uzyskać zgodę zainteresowanego pracownika na dokonanie pomiaru temperatury ciała. Pracownik ma natomiast obowiązek współdziałać z pracodawcą w realizacji zadań związanych z ochroną życia i zdrowia pracowników.

Podjęcie przez pracodawcę takiego profilaktycznego działania może mieć znaczenie dla przeciwdziałania COVID-19. Nie jest jednak ustalona przepisami prawa wysokość temperatury pozwalająca na stwierdzenie, że pracownik jest chory albo zarażony wirusem COVID-19.

http://www.contrahendo.pl/download/1844/